یاتاقان یکی از قطعه های فنی موتور است. این وسیله باعث می شود دو قطعه به صورت چرخشی یا حرکتی بر روی هم حرکت نسبی داشته باشد. به صورت ساده تر، هنگامی که دو قطعه فلز بخواهند روی یکدیگر حرکت کننده و هیچ قطعه کمک کننده ای بین آن ها نباشد، این دو قطعه به سرعت دچار خوردگی و ساییدگی می شوند، یاتاقان در میان این دو قطعه قرار می گیرد تا از خوردگی و ساییدگی این دو قطعه جلوگیری کند. در واقع این قطعه ها حرکت قطعات نسبت به هم را آسان می کند. همچنین یاتاقان ها لرزش قطعات مکانیکی را از بین می برد و سروصدای ناشی از انتقال نیرو قطعات را کم می کنند.
یاتاقان ها بر اساس نوع دارای کارکرد های متفاوتی هستند و بار نیرو را به صورت های مختلف تحمل می کنند. یاتاقان های صنعتی خود دارای چندین مدل مختلف هستند که بر اساس نحوه قرارگیری در محل با یکدیگر تفاوت دارند، این قطعات از طریق تحمل بارهای محوری و شعاعی، قطعات متحرک را در مسیر حرکت خود نگه می دارند.
یاتاقان‌ها وظایف زیادی را انجام می دهند که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- یاتاقان‌ها قطعاتی که دارای تحرک هستند را ثابت نگه می دارند.
- یاتاقان‌ها می توانند اصطکاک به وجود آمده میان قطعات را کاهش دهند.
- فرسایش و ساییدگی که ممکن است بین قطعات ایجاد شود با استفاده از یاتاقان‌ها کاهش می‌یابد.
- یاتاقان‌ها قابل تعویض هستند و به این ترتیب یک سطح سایشی با قابلیت تعویض را ایجاد می‌کنند.
دسته بندی یاتاقان ها
یاتاقان ها را به روش های گوناگون می توان دسته بندی نمود. یکی از روش هایی که به منظور دسته بندی یاتاقان ها مورد استفاده قرار می گیرد طبقه بندی آن ها بر اساس نوع حرکت می باشد. به این ترتیب می توان یاتاقان ها را به دو دسته یاتاقان های غلتشی و یاتاقان های لغزشی طبقه بندی نمود. در ادامه خصوصیات این دو نوع یاتاقان را که در کارخانجات بسکو به تولید می رسد مورد بررسی قرار می دهیم.
